ΜΗΝΑΣ Ο ΔΑΣΚΑΛΟΣ

Όταν ο Μηνάς γράφει στίχους για την Κάσο, οι περισσότεροι από εμάς τους περαστικούς πάνω από ετούτο το νησί, μάθαμε να σωπαίνουμε. Σωπαίνουμε από σεβασμό, σωπαίνουμε από βαθιά εκτίμηση για το έργο ενός δάσκαλου με το «Δ» κεφαλαίο, σωπαίνουμε γιατί μας αρέσει να τον ακούμε. Έχουν περάσει πολλά χρόνια από τότε που συνάντησα για πρώτη φορά τον Μηνά Περσελή στο Δημοτικό Σχολείο της Αγίας Μαρίνας, του μεγαλύτερου από τους 5 οικισμούς της Κάσου. Τότε είχε βγάλει το εξαιρετικό βιβλίο «Τα αγριολούλουδα της Κάσου» και είχε ξεκινήσει να φυτεύει δεντράκια στο σχολείο. Σήμερα τα παρτέρια δημιουργούν μια μικρή «ζούγκλα», τα παιδιά έχουν μεγαλώσει μαζί με τα δέντρα και ο Μηνάς εξακολουθεί να στέκεται σαν φάρος στο σκοτάδι.

«Η δουλειά για εμένα ήταν πάντα εύκολη, γιατί την αγαπώ. Βέβαια, ως δάσκαλος έχω πια ξεφύγει κατά πολύ. Δεν κοιτάω το ξερό μάθημα, ούτε το ρολόι, ούτε τα διαλείμματα, ούτε πότε σχολάω. Το πρόγραμμα του σχολείου τηρείται αυστηρά, αλλά μέσα σ' αυτό έχουμε εντάξει πράγματα που έχουν σχέση με το περιβάλλον, με την παράδοση, με το νησί μας. Από το 1991 ξεκινήσαμε ένα τεράστιο έργο. Μετατρέψαμε το σεληνιακό τοπίο γύρω από το σχολείο στην όαση που βλέπεις σήμερα. Με τα παιδιά σπάσαμε βράχια, κτίσαμε κήπους με πέτρα, βάλαμε χώματα, φέραμε δέντρα. Δεν σταματήσαμε όμως εδώ. Κάνουμε τις καθιερωμένες εκδρομές μας. Τα αγαπημένα μας μέρη είναι ο Εμπορειός και ο Άγιος Κων/νος στην Αμμούα... Βλέπεις, εμείς χωρίς θάλασσα δεν μπορούμε! Ξεκινήσαμε το περιοδικό "Φωνές των πουλιών" και έχουμε βγάλει 9 τεύχη μέχρι σήμερα. Γράφουμε για τα νέα του νησιού, δημοσιεύουμε ζωγραφιές και ποιήματα των παιδιών αλλά, το πιο σημαντικό, είναι πως τα ίδια τα παιδιά γίνονται δημοσιογράφοι. Μιλάνε με τους παλιούς και συγκεντρώνουν ξεχασμένες ιστορίες, ήθη και έθιμα, παραδόσεις της Κάσου. Το υλικό που δημοσιεύεται είναι εξαιρετικά σημαντικό και πιστεύω ότι θα το εκτιμήσουν ιδιαίτερα οι επόμενες γενιές. Με αυτόν τον απλό τρόπο και χωρίς να επιβάλλω τίποτε σαν δάσκαλος νομίζω ότι έχω καταφέρει να αγαπήσουν τα παιδιά τον τόπο τους».

Μηνάς Περσελής. Δάσκαλος στον νου και την ψυχή, ένας σπάνιος άνθρωπος ανάμεσα στα τυχερά παιδιά του σχολείου της Κάσου

Μιλάει ήρεμα, αλλά ποτέ σε πρώτο ενικό πρόσωπο, λες και ο ίδιος απλά συμμετέχει. Έχω ήδη ακούσει για τις απίθανες χριστουγεννιάτικες θεατρικές παραστάσεις του Δημοτικού Σχολείου της Κάσου και τον προκαλώ να μου πει περισσότερα.

«Το 1996 γράψαμε το πρώτο θεατρικό έργο μαζί με τη Λαμπρινή, που είναι νηπιαγωγός. Τα έργα μας είχαν και έχουν κασιώτικες αληθινές ιστορίες, σύμφωνα με την παράδοση, τη γλώσσα, τις συνήθειες και τους χαρακτήρες ανθρώπων του νησιού. Η Λαμπρινή γράφει τον αρχικό σκελετό κι εγώ στη συνέχεια γράφω τα δίστιχα στην τοπική διάλεκτο. Τα παιδιά γίνονται ηθοποιοί και το έργο ανεβαίνει. Από την πρώτη παράσταση η επιτυχία ήταν τρομερή και, τώρα πια, όταν πλησιάζουν Χριστούγεννα όλο το νησί ρωτάει τι έργο θα ανεβάσουμε!».

Το βλέμμα του μοιάζει να ξεμακραίνει, του ζητώ να μου μιλήσει για την Κάσο που τόσο αγαπά:

«Με απασχολεί που ολοένα λιγοστεύουμε. Όταν πρωτοήρθα στο σχολείο είχαμε κοντά 60 παιδιά, μετά έγιναν 45 και τώρα είναι 25-26. Ελπίζω να σταθεροποιηθεί ο αριθμός και να πάψει ο κόσμος να φεύγει από το νησί. Η μόδα είναι να ξεσηκώνει ο ένας τον άλλο και να φεύγουν για Ρόδο ή Αθήνα, με πρόσχημα τις σπουδές των παιδιών. Από την άλλη, για να ξαναζωντανέψει το νησί πρέπει να βρεθούν θέσεις εργασίας. Επιπλέον, οι περισσότεροι από αυτούς που μένουν στο νησί είναι αδιάφοροι. Δεν ενδιαφέρονται για τα κοινά, βολεύονται με ένα μεροκάματο. Κι εγώ που νοιάζομαι, είναι φορές που με κοιτούν σαν να είμαι γραφικός τύπος! Η Κάσος μπορεί να μη φημίζεται για τις ομορφιές της, αλλά ξεχωρίζει για τη ζεστασιά των ανθρώπων της και την πολιτισμική της ταυτότητα. Αυτά δεν πρέπει να χαθούν».

Αγριολούλουδα και νεράιδες

Το γραφικό λιμανάκι της Μπούκας, στο Φρυ της Κάσου

Δάσκαλος, ποιητής, τραγουδοποιός, φωτογράφος, ζωγράφος και συγγραφέας ενός καταπληκτικού βιβλίου με τα αγριολούλουδα της Κάσου, ο Μηνάς τα συνδυάζει όλα μοναδικά: «Εδώ και 5-6 χρόνια έχω ξεκινήσει μια δουλειά με τα πουλιά που συναντά κανείς στην Κάσο.

Εκείνο που με καθυστερεί στην έκδοση του βιβλίου είναι η φωτογράφηση... Δύσκολη υπόθεση, αλλά θα γίνει κι αυτό. Τα τελευταία χρόνια, με την αλλαγή και κλιματολογικών συνθηκών, από την Κάσο περνάνε πολλά υδρόβια πουλιά, όπως πελεκάνοι και πελαργοί.
Όσο για τους κορμοράνους που θα δείτε, είναι ενδημικά της Κάσου και τους λέμε κορασίνες.

Συνήθως τις ακολουθούν οι ψαράδες, γιατί βρίσκουν εύκολα τα κοπάδια με τις μένουλες! Όσο για το αγαπημένο μου σημείο στην Κάσο που με ρωτάς, είναι ο ανεμοδαρμένος, άγριος, επιβλητικός κάβος του Τρούσσουλα, με την εκπληκτική παραλία της Αγκάλης.

Εκεί που τις φεγγαρόλουστες βραδιές βγαίνουν οι ανεράγδες (σ.σ. νεράιδες)». (ΠΗΓΗ. ΤΑ ΝΕΑ)